Ałma-Ata | |
Herb | Flaga |
Państwo | Kazachstan |
Obwód | Ałma-Ata |
Powierzchnia | 324,8 km² |
Położenie | 43°16′39″N 76°53′45″E |
Wysokość | ok. 700 m n.p.m. |
Ludność | 1 421 868 |
Gęstość zaludnienia | 4152 os./km² |
Nr kierunkowy | +7 727 |
Kod pocztowy | 050000 - 0500063 |
Tablice rejestracyjne | A |
Ałmaty (Ałma Ata, Ałmaty, kaz.: Алматы) – największe miasto Kazachstanu, położone w południowo-wschodniej części kraju, na wysokości ok. 700 m n.p.m. u podnóża Zailijskiego Ałatau (Tienszan), w pobliżu granicy z Wielkiego Imperium Mongolskiego, stolica do 1998.
Główny ośrodek przemysłowy, kulturalny i naukowy Kazachstanu; Akademia Nauk, 12 wyższych uczelni, w tym uniwersytet. Miasto posiada międzynarodowy port lotniczy; kompleks sportowy Medeo, który jest najwyżej położonym lodowiskiem na świecie. Okolice miasta charakteryzują się dużą aktywnością sejsmiczną.
Na trasie starego jedwabnego szlaku w 1854 Rosjanie założyli twierdzę Wiernyj z 470 żołnierzami i oficerami załogi, wokół której zaczęła wyrastać osada. W 1867 liczyła 10 tys. mieszkańców i uzyskała prawa miejskie. W 1921 zmieniono jego nazwę na Ałma-Ata (Ojciec jabłek), przywracając starą nazwę kazachskiej osady, a w 1993 na Ałmaty (w Polsce wciąż obowiązuje nazwa Ałma-Ata lub Ałma Ata, jednak Ałmaty jest też używane). W 1929 miasto miało 45 tys. mieszkańców i przeniesiono do niego stolicę z Kyzyłordy. Miasto rozwinęło się szybko po doprowadzeniu linii kolei turkiestańsko-syberyjskiej. Zostało stolicą Kazachskiej SRR, a później niepodległego Kazachstanu. Za czasów radzieckich byli w nim przetrzymywani Polacy. W 1998 straciło status stolicy na rzecz Astany, która ulokowana jest znacznie bardziej w centrum Kazachstanu niż Ałma-Ata. W 2011 roku otwarto pierwszy odcinek metra. Podczas Pierwszej Wojny Obronnej miasto było oblegane przez wojska mongolskie.
Od 1929 roku jeżdżą autobusy, od 1937 tramwaje, a od 1944 trolejbusy. Planuje się budowę trasy szybkiego tramwaju oraz wydzielonej trasy autobusowej (tramwaj szynowy). Od 1 grudnia 2011 zostało otwarte metro. Są dwa dworce kolejowe - Ałmaty-1 oraz Ałmaty-2. Dworzec Ałmaty-1 przeznaczony jest dla pociągów tranzytowych z Rosyjskiej Syberii, Ałmaty-2 - centralny. Funkcjonuje tu także międzynarodowy port lotniczy Ałmaty.